Zadruga je model koji omogućava izvesniji opstanak malih poljoprivrednih proizvođača. Poljoprivrednoj savetodavnoj stručnoj službi često se javljaju poljoprivrednici sa željom da osnuju zadrugu, ali nisu sigurni šta im je sve potrebno od „papira“.
Zemljoradničke ili poljoprivredne zadruge mogu biti opšte i specijalizovane (ratarske, voćarske, povrtarske, vinogradarske, stočarske, pčelarske i dr.). Zadruga se osniva na osnivačkoj skupštini, zaključenjem ugovora o osnivanju, usvajanjem zadružnih pravila i izborom organa, a svojstvo pravnog lica stiče danom upisa u registar.
Na sajtu Agencije za privredne registre (APR) navedeno je šta je potrebno od dokumentacije za osnivanje zadruge:
- Jedinstvena registraciona prijava osnivanja pravnih lica i drugih subjekata i upisa u jedinstveni registar poreskih obveznika – zadruga (prijavu možete naći na stranici gde su obrasci za sve pravne forme. Za zadruge prijava se zove „Registraciona prijava osnivanja zadruge“).
- Ugovor o osnivanju sa overenim potpisima osnivača (zadrugara),
- Dokaz o identitetu zadrugara (za domaće fizičko lice – fotokopija lične karte, a za stranca – fotokopija pasoša, odnosno fotokopija lične karte, ako je izdata strancu),
- Zapisnik sa osnivačke skupštine,
- Zadružna pravila,
- Knjiga zadrugara (samo za zadruge sa članarinom),
- Potvrda banke o uplati novčanog uloga, ako se ulog uplaćuje, odnosno sporazum zadrugara o proceni vrednosti nenovčanog uloga ili procena vrednosti nenovčanog uloga, ako se ulog unosi u zadrugu (samo za zadruge sa ulozima),
- Odluka o imenovanju predsednika i članova upravnog odbora (ako postoji),
- Odluka o imenovanju predsednika i članova nadzornog odbora (ako postoji)
- Dokaz o uplati naknade za registraciju osnivanja i dokaz o uplati naknade za registraciju i objavu osnivačkog akta i zadružnih pravila i za objavu knjige zadrugara (ovde možete videti visine naknada).
Važne dodatne informacije
Osnivački akt zadruge mora biti overen od strane organa nadležnog za overu potpisa, pri čemu svi osnivači – zadrugari moraju overiti potpis na (prvom) osnivačkom aktu.
Takođe, Zakonom o Centralnoj evidenciji stvarnih vlasnika obavezu evidentiranja podataka o stvarnim vlasnicima imaju i zadruge. Centralna evidencija stvarnih vlasnika vodi se elektronskim putem, preko internet stranice APR-a.
Detaljne informacije o tome šta treba da sadrži osnivački akt zadruge, šta su zadružna pravila, knjiga zadrugara, kolike su naknade, kao i šta je potrebno da biste evidentirali stvarne vlasnike u APR-u, možete pronaći na linku – Osnivanje zadruge.
Ukoliko vam je sve ovo komplikovano, važno je znati da Zadružni savez Srbije pruža stručnu i drugu pomoć pri osnivanju zadruga i u toku njihovog rada – po potrebi izradu normativnih akata i prateće dokumentacije za registrovanje kod APR.
Dodatna dokumentacija: Zakon o zadrugama
Iskustva drugih
Uvek je dobro saznati nešto o iskustvima drugih, zbog čega smo dosta pisali i intervjuisali zadrugare o poslovanju različitih zadruga. Na primer, zadruga LIPA posluje po principu starih zadruga, Profi-Agrar su proizvođači maline, jagode i borovnice iz Mačve, koji su preko zadruge došli do finalnog proizvoda. Takođe, pisali smo i o ovčarskoj zadruzi, Plan Bee – pčelarskoj zadruga iz Batočine, Kako funkcioniše ZZ Zadrugar Bač i mnogim drugim zadrugama.
